Zmiany klimatyczne w Polsce cd 2
Wspomniane temperatury dotyczą obszarów nizinnych Polski. Zrekonstruowano także warunki termiczne panujące w Tatrach. W przypadku sezonu letniego wyróżniono 2 okresy ciepłe: 1550-1575 i 1676-1792 oraz 2 okresy chłodne: 1576-1675 i 1793-1895. Okres współczesny trwający od 1896 roku charakteryzował się przewagą anomalii ujemnych aż do 1990 roku. Najcieplejsze lata miały miejsce w latach 1676-1688 (2,1°C więcej niż wyniosła średnia z wielolecia 1927-2004). Cieplejsze było jedynie lat 1992 r. (o 2,4°C). Najchłodniejsze sezony letnie w Tatrach to okresy: 1580-1595, 1830-1850, 1910-1925, 1970-1985. Najchłodniejsze lato miało miejsce w roku 1913 (-2,5°C poniżej średniej wieloletniej).
Klimat Polski w latach 1501-1840 cechował się zdecydowanie większym stopniem kontynentalizmu niż obecnie. Począwszy od wieku XV kontynentalizm termiczny utrzymywał się na bardzo wysokim poziomie aż do początku wieku XIX. Okres ten charakteryzował się chłodnymi zimami (1,5°C – 3°C w porównaniu do warunków współczesnych) i cieplejszymi latami (ok. 0,5°C). Natomiast średnie roczne temperatury powietrza były prawdopodobnie niższe od obecnych o ok. 1-1,5°C. Wyraźnie zaznaczyła się trwająca od połowy XVI w. Mała Epoka Lodowa. Zakończyła się w drugiej połowie XIX wieku.
Rekonstrukcje opadów są zdecydowanie trudniejszym zadaniem, a efekty są wysoce niepewne. Wiek XII charakteryzował się wyższymi opadami niż obecnie, w przypadku poprzedzającego go wieku XI opady były przeciętne. I połowa XIII wieku cechowała się spadkiem wysokości opadów., II połowa to opady poniżej normy. W wieku XIV następuje wzrost opadów, do połowy XV wieku były one zmienne, lecz zawierały się w wieloletnich normach. Kolejne sto lat to wzrost wilgotności klimatu. I połowa XVI wieku to zdecydowanie niższe opady niż te notowane współcześnie. Od drugiej połowy XVI wieku do końca XVII panowały przeciętne warunki wilgotnościowe. Od początku wieku XVIII dominowały opady mieszczące się w normie, wyjątek stanowił przełom XVIII i XIX wieku, kiedy nastąpił spory spadek opadów.
Tendencje wzrostu temperatury w Europie i w Polsce charakteryzują się zmianami średnich wartości dla sezonów zimowych. W przypadku miesięcy letnich występuje na ogół niewielka tendencja ujemna lub zerowy trend. Jednak w ostatnich 50-60 latach widoczne jest nie tylko ocieplenie w sezonie zimowym, ale także i w lecie. Średnie roczne temperatury powietrza obliczone dla 10-letnich wskazywały jej obniżenie począwszy od roku 1951 aż do końca lat 70. Po tym okresie nastąpił wyraźny wzrost średniej rocznej temperatury. Szczególnie widoczny był ten wzrost w ciągu ostatnich 20 lat. W Rzeszowie i Szczecinie, w latach 2001-2008 była wyższa o 0,6°C niż w latach 1991-2000. Praktycznie we wszystkich stacjach meteorologicznych zanotowano rosnący trend zmian temperatury powietrza w latach 1951-2005. Najcieplejszy był rok 2000, kiedy średnia roczna temperatura powietrza praktycznie w całym kraju przekroczyła 9°C, a w północno-zachodniej części 10°C. Z kolei najchłodniejszy był rok 1956 i 1987. Średnia roczna temperatura wynosiła od 4,3°C na północnym-wschodzie do 7°C na krańcach północno-zachodnich. Wahania temperatur średnich z roku na rok były duże. Roczne amplitudy temperatur były najwyższe w latach 1961 – 1970 i wynosiła od 0,7 do 2°C. W kolejnych latach amplitudy były mniejsze. W przypadku poszczególnych miesięcy największymi wzrostami temperatury powietrza w wieloleciu 1951 – 2005 charakteryzował się luty od 0,3 do 0,7°C na 10 lat. Także w marcu, maju i sierpniu następowało duże ocieplenie. Wynosiło ono od 0,2 do 0,6°C na 10 lat. Jedynie w czerwcu i w listopadzie nastąpiło niewielkie ochłodzenie od 0,01 do 0,2°C.
Podsumowując zmiany temperatur w Polsce w okresie od 1951 do 2005 roku możemy powiedzieć, że największym wzrostem charakteryzuje się wiosna i przedwiośnie. Na południu jest to wzrost o ok. 0,4°C na 10 lat, a na północy ok. 0,7°C na 10 lat. Średnia roczna temperatura w całej Polsce wzrastała o ok. 0,2°C na 10 lat. Zauważalne zmniejszenie się rocznej amplitudy temperatury ma związek z większym oddziaływaniem Atlantyku na klimat w Polsce. Jeśli weźmiemy pod uwagę poszczególne dziesięciolecia okresu 1951-2005 to zauważymy, że dopiero od lat 80-tych następuje stały i stopniowy wzrost średniej rocznej temperatury powietrza. Wzrosty temperatury na wiosnę i przedwiośniu spowodują wcześniejsze rozpoczęcie okresu wegetacyjnego w Polsce.
Pogoda na Twoją stronę
Jeśli chcesz zamieścić na swojej stronie pogodę dla swojego miasta, musisz pobrać kod który znajduje się tutaj.
